حمام زیبای باغ نشاط لار

در بخش شمالی مجموعه باغ نشاط لار ، حمام باغ نشاط قرار دارد و احتمالا تاریخ بنای آن همزمان با عمارت اصلی بوده است. البته سنگ‌نوشته‌ای با تاریخ ۱۳۰۵ روی رختکن حمام به چشم می‌خورد که مقارن با سال‌های پایانی سلطنت ناصر الدین شاه قاجار است.این حمام با سقف هلالی، ستون‌های سنگی مارپیچ و آهک‌بری‌های زیبا معماری جالب‌توجهی دارد. در سقف حمام، نورگیرهایی تعبیه کرده‌اند که برای جلوگیری از ورود هوای سرد بیرون و خروج هوای گرم داخل با شیشه پوشیده شده است و نور حمام را از طلوع تا غروب آفتاب تامین می‌کند. همچنین می‌توان سنگ‌های قدیمی آن را در گوشه و کنار به‌صورت محدود مشاهده کرد.

حمام باغ نشاط از قسمت‌های ورودی، بینه، میاندار و گرمخانه اصلی تشکیل شده که نقوش آهک‌بری‌شده دیوارهای آن تا حدودی باقی‌مانده است:

ورودی

ساختار ورودی به‌صورت پیچاپیچ است تا از ورود هوای سرد به درون بینه جلوگیری کند. در حال حاضر ورودی حمام از جانب باغ است که آن را در دهه‌های اخیر به بنا اضافه کرده‌اند. ورودی اصلی اکنون بسته است.

بینه

در قسمتی از فضای حمام بینه یا رختکن حمام‌نشین برای قبل و بعد از استحمام وجود دارد و حوضچه‌ای نه چندان بزرگ در وسط آن ساخته شده است. این حوضچه هم به‌عنوان آب‌نما و هم به‌عنوان پاشویه آب سرد قابل‌استفاده بوده است. به توصیه شیخ بهایی، از این حوضچه برای جلوگیری از بیماری‌هایی همچون زکام و سرماخوردگی مانند دیگر حمام‌های قدیمی استفاده می‌شد.

میاندر

میاندر که سرخان نیز نامیده می‌شود بین دو بخش بینه و گرمخانه قرار دارد و به‌صورت دهلیزی پیچ‌درپیچ ساخته شده است. در قسمت میاندر دو شبه حوضچه در دیوارهای دو طرف جای گرفته‌اند که آب آن‌ها از خزینه آب گرم تامین می‌شد. یکی از موارد استفاده از میاندر، محبوس کردن بخار آب ناشی از آب این دو حوضچه بود که مانعی برای ورود هوای سرد بینه به داخل گرمخانه اصلی محسوب می‌شد. میاندر با دو ورودی به گرمخانه اصلی متصل می‌شود:

• ورودی اول (خزینه آبگرم): این خزینه دیگ مسی دارد و وظیفه انتقال گرمای آب جوش درون خود به آب اطراف را برعهده داشت. متاسفانه درحال حاضر این دیگ وجود ندارد. آب دیگ مسی توسط تون (کوره) حمام گرم می‌شد که در پشت حمام واقع است.
• ورودی دوم (خزینه آب سرد): از خزینه آب گرم کوچک‌تر و از آب سرد پر بود.

سالن گرمخانه اصلی

سقف این سالن دارای نورگیر است و چهار ستون پیچ‌دار و طاق‌های هفت و پنجی (جناغی) دارد که بار سنگین سقف را به دوش می‌کشند. دیوارهای این سالن با نقوش آهک‌بری به زیبایی تزیین شده‌اند. کف سالن دارای تونل‌هایی مارپیچ برای عبور آب گرم از خزینه است. این تونل‌ها برای گرم کردن کف نشیمن‌گاه حمام، تخلیه خزینه و ایجاد تعادل گرمایی استفاده می‌شد و «گربه‌رو» نام داشت. بخش دیگر گرمخانه محلی جداگانه و با عمقی بیشتر از سطح گرمخانه است که برای استفاده از مواد بهداشتی، حنا و… استفاده می‌شد.

 

معرفی شهر لار